- Jako rząd stawiamy czoła problemowi związanemu z likwidacją nielegalnych składowisk odpadów, które stanowią zagrożenie życia i zdrowia ludzi oraz środowiska. Sytuacja wymaga pilnych działań. W 2025 r. została utworzona rezerwa celowa budżetu państwa będąca w dyspozycji Ministra Klimatu i Środowiska. Cała pula na ten rok to 200 mln zł. Jeden z 9 samorządów objętych tym rządowym wsparciem to gmina Spytkowice w powiecie wadowickim. Całkowity koszt zadania związanego z usunięciem odpadów niebezpiecznych wyniesie 25 mln zł, zaś rządowe dofinansowanie to 24 750 000 zł – mówi wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.

Odbiór, transport, utylizacja
Dziś w Urzędzie Gminy Spytkowice wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar podpisał umowę z wójtem gminy Spytkowice Krzysztofem Byrskim potwierdzającą przyznanie samorządowi dofinansowania z rezerwy celowej budżetu państwa na zadanie „Odbiór, transport i utylizacja odpadów niebezpiecznych zlokalizowanych przy ulicy Wadowickiej w Spytkowicach”. Obecni byli także posłowie Marek Sowa, Mariusz Krystian, starosta wadowicki Mirosław Sordyl oraz wicestarosta Wojciech Polak.

Zgodnie z podpisaną dziś umową, gmina Spytkowice otrzyma z rezerwy celowej budżetu państwa na usunięcie odpadów niebezpiecznych 24 750 000 zł. Sama zaś dołoży 1%, czyli 250 000 zł.

Efektem realizacji zadania będzie przekazanie wszystkich odpadów niebezpiecznych z działki przy ul. Wadowickiej w Spytkowicach do przetworzenia do profesjonalnego podmiotu, posiadającego ważne decyzje na taką działalność. Ostateczne przetworzenie odpadów rozumiane jest w tym przypadku jako proces odzysku lub unieszkodliwienia. Ma to nastąpić do połowy grudnia 2025 roku.

W umowie określono też szczególne warunki transportu odpadów. Beneficjent jest zobowiązany do zastosowania numerowanych plomb z hologramem do oznaczenia pojemników z odpadami (przed ich przekazaniem do transportu). Podmiot realizujący usunięcie odpadów ma zagwarantować plombowanie każdego transportu odpadów plombą elektroniczną z systemem GPS, jak również dostęp do systemu śledzenia transportu.

2 tysiąc ton niebezpiecznych odpadów
Szacunkowa masa nielegalnie zgromadzonych w Spytkowicach odpadów to ok. 2 000 ton!

- Likwidacja nielegalnego składowiska jest podyktowana interesem publicznym. W budynku hali magazynowej zlokalizowanej przy ul. Wadowickiej w Spytkowicach znajdują się odpady niebezpieczne. Hala ta w całości wypełniona jest paletami, na których znajdują się pojemniki o pojemności 1000 litrów oraz beczki o pojemności około 200 litrów. Odpady zalegają również na zewnątrz budynku. Są to m.in. odpady z przemysłu chemicznego, petrochemicznego, farbiarskiego, lakierniczego itp. Substancje te – ze względu na znaczną ilość, skład chemiczny czy zawartość substancji łatwopalnych oraz miejsce i sposób składowania – stanowią zagrożenie dla życia i zdrowia człowieka. Mogą również bardzo negatywnie wpływać na środowisko. Dlatego zdecydowaliśmy się pomóc samorządowi w rozwiązaniu tego problemu w oparciu o środki z rezerwy celowej budżetu państwa – podkreśla wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.

Zmiana przepisów, by pomóc samorządom
Podstawę do uzyskania środków z tej rezerwy stanowi nowelizacja ustawy o odpadach, która weszła w życie 1 stycznia 2025 roku. Na jej podstawie gminy, starostwa powiatowe i regionalne dyrekcje ochrony środowiska mogły uzyskać dofinansowanie na usuwanie nielegalnie zgromadzonych odpadów w wysokości do 99% kosztów wykonania tych zadań. Zasady składania i rozpatrywania wniosków opracowało Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie wpłynęły wnioski 9 jednostek dotyczące 10 składowisk odpadów niebezpiecznych zlokalizowanych na terenie województwa małopolskiego (oprócz UG Spytkowice – UGiM Miechów, RDOŚ Kraków, UM Chełmek – 2 lokalizacje, UMiG Niepołomice, UMiG Olkusz, Starostwo Powiatowe w Olkuszu, UG Racławice, UG Szczurowa). Monitoring tych składowisk prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie.

Podstawowym kryterium ubiegania się o dofinansowanie zadania ze środków rezerwy celowej było wydanie przez dany samorząd decyzji dotyczącej tzw. wykonania zastępczego usunięcia odpadów ze względu na zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub środowiska.

Po ocenie, w której uczestniczył WIOŚ w Krakowie, wnioski zostały przekazane do Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Ostatecznie do objęcia dofinansowaniem wytypowana została gmina Spytkowice.

Ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że wystąpi do ministra finansów o możliwość zabezpieczenia w budżecie państwa o wiele większych środków. Umożliwiłoby to przyznanie dofinansowania na usuwanie odpadów w pozostałych lokalizacjach. Dofinansowanie do usuwania odpadów ze środków rezerwy celowej jest przewidziane na 3 lata (2025-2027).