Szansa na utworzenie ponad 1,8 tys. miejsc opieki w żłobkach i klubach dziecięcych. Ponad 95 mln zł dofinansowania, z czego większość (blisko 88 mln zł) to środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) i Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego (FERS). To wyniki tylko jednego – niedawno rozstrzygniętego – naboru z programu „Aktywny Maluch 2022-2029” dla Małopolski. Do tego dochodzi pula, którą otrzymamy dzięki trzeciemu podziałowi środków w ramach rewizji KPO.

O tym, jak dzięki środkom z KPO i Funduszy Europejskich działa w Małopolsce „Aktywny Maluch”, opowiedzieli na briefingu prasowym wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar oraz I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

Tak działają KPO i Fundusze Europejskie
– Przekazujemy bardzo dobre wiadomości. Małopolska otrzyma około 95 mln zł w ramach VI tury naboru ciągłego z programu „Aktywny Maluch”. Prawie 93% tej puli stanowią środki pochodzące z KPO i FERS. To one są głównym źródłem finansowania programu „Aktywny Maluch” i to dzięki nim możliwa jest budowa nowych żłobków i klubów dziecięcych, a także rozwój i utrzymanie już istniejących miejsc opieki. Bez tych funduszy rozwój systemu opieki nad dziećmi do lat 3 w Polsce i Małopolsce nie byłby możliwy na taką skalę. W ramach VI tury naboru w Małopolsce utworzonych zostanie aż 1835 nowych miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 – 1260 w instytucjach tworzonych przez podmioty prywatne i 575 przez gminy – mówi wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.

W VI, ostatniej, turze w ramach naboru ciągłego programu „Aktywny Maluch” 2022-2029, wnioski można było składać do 31 grudnia 2024 roku.

Wyniki VI naboru
Wśród małopolskich samorządów, które otrzymały dofinansowanie w ramach VI tury naboru ciągłego, znalazły się:
•    gmina Bochnia – ponad 5,6 mln zł (w tym ponad 4,6 mln zł z KPO i ponad 1 mln zł z budżetu państwa) na utworzenie 80 miejsc opieki;
•    miasto i gmina Nowy Wiśnicz – prawie 3,2 mln zł (w tym prawie 2,6 mln zł z KPO i prawie 600 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie 45 miejsc opieki;
•    gmina Szczurowa – ponad 2,1 mln zł (w tym ponad 1,7 mln zł z KPO i prawie 400 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie 30 miejsc opieki;
•    gmina Czernichów – prawie 5,7 mln zł (w tym ponad 4,6 mln zł z KPO i ponad 1 mln zł z budżetu państwa) na utworzenie 80 miejsc opieki;
•    gmina Kocmyrzów-Luborzyca – ponad 7 mln zł (w tym ponad 5,7 mln zł z KPO i ponad 1,3 mln zł z budżetu państwa) na utworzenie 100 miejsc opieki;
•    miasto i gmina Piwniczna-Zdrój – ponad 1,4 mln zł (w tym ponad 1,1 mln zł z KPO i ponad 260 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie 20 miejsc opieki oraz ponad 600 tys. zł z KPO na funkcjonowanie miejsc opieki;
•    gmina Nowy Targ – ponad 2,1 mln zł (w tym ponad 1,7 mln zł z KPO i prawie 400 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie 30 miejsc opieki oraz ponad 900 tys. zł z KPO na funkcjonowanie miejsc opieki;
•    gmina Skrzyszów – ponad 2,1 mln zł (w tym ponad 1,7 mln zł z KPO i prawie 400 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie 30 miejsc opieki;
•    gmina Spytkowice (powiat wadowicki) – prawie 1,8 mln zł (w tym prawie 1,5 mln zł z KPO i ponad 330 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie  25 miejsc opieki;
•    gmina Stryszów – prawie 75 tys. zł z FERS na utworzenie 6 miejsc opieki i ponad 180 tys. zł na funkcjonowanie miejsc opieki;
•    gmina Wadowice – ponad 2,1 mln zł (w tym ponad 1,7 mln zł z KPO i prawie 400 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie 30 miejsc;
•    gmina Wieprz – ponad 2 mln zł (w tym ponad 1,6 mln zł z KPO i prawie 380 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie 35 miejsc opieki;
•    miasto i gmina Wieliczka – ponad 4,5 mln zł (w tym prawie 3,7 mln zł z KPO i prawie 900 tys. zł z budżetu państwa) na utworzenie 64 miejsc opieki.

Łącznie do 13 małopolskich samorządów gminnych w ramach tego naboru do programu trafią blisko 42 mln zł na tworzenie i funkcjonowanie miejsc opieki nad dziećmi do lat 3. Z tego ponad 34 mln to środki z KPO i FERS (ok. 82%).

Dofinansowanie na tworzenie i funkcjonowanie miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 trafi także do podmiotów prywatnych. Jest to pula blisko 53,5 mln zł, w całości pochodząca z FERS. 37 instytucji utworzy 1260 miejsc opieki.

Wyniki dostępne są na stronie MRPiPS: https://www.gov.pl/web/rodzina/wyniki-vi-tury-naboru-ciaglego-w-ramach-programu-aktywny-maluch-2022-2029

Rewizja KPO
Jednostki samorządu terytorialnego, którym przyznano w ramach rozstrzygnięć naborów ogłaszanych od 19 stycznia 2023 r. dofinansowanie do tworzenia miejsc opieki ze środków KPO w oparciu o kwotę dofinansowania wynoszącą 35 862 zł bez VAT, mogły do 31 grudnia 2024 r. ubiegać się o zwiększenie środków do 57 528 zł bez VAT na jedno miejsce opieki oraz o zwiększenie kwoty dofinansowania na pokrycie kosztów podatku VAT (nie więcej niż faktycznie poniesione wydatki).

W ramach trzech tur rewizji do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie wpłynęło 71 wniosków gmin o zwiększenie środków z KPO na łączną kwotę prawie 77 mln zł (KPO) i ponad 30 mln zł z budżetu państwa (VAT).

- Trzeci podział środków w ramach rewizji KPO przyniósł 13 gminom z Małopolski dodatkowo ponad 5,2 mln zł z KPO i ponad 2,3 mln zł na pokrycie VAT, czyli tylko w tej turze łącznie prawie 7,6 mln zł  – tłumaczy wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.

Szczegóły dostępne na stronie MRPiPS:
https://www.gov.pl/web/rodzina/informacje-o-podziale-srodkow-w-ramach-rewizji-kpo

Prawie miliard z „Aktywnego Malucha” dla Małopolski
Program rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 „Aktywny Maluch 2022-2029” powstał w wyniku przekształcenia rocznego programu „Maluch+” w program długofalowy. Program integruje środki europejskie – z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) oraz z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w ramach perspektywy finansowej 2021-2027. Uwzględnia także środki budżetu państwa.

W ramach programu „Aktywny Maluch” na lata 2022-2029 województwo małopolskie otrzymało dotąd około 881 mln zł, z czego prawie 817 mln zł to środki z FERS i KPO (ponad 288 mln zł z KPO i blisko 529 mln zł z FERS), przy środkach z budżetu państwa na pokrycie podatku VAT w wysokości ok. 64 mln zł.

- Teraz ta kwota powiększy się o ponad 95 mln zł, z czego na tworzenie miejsc opieki nad dziećmi do lat 3: niemal 32,4 mln zł z KPO, około 15,6 mln zł z FERS oraz prawie 7,5 mln zł na pokrycie VAT, a także blisko 40 mln zł z FERS na ich funkcjonowanie. Po ostatnim naborze dofinansowanie z „Aktywnego Malucha” zbliży się zatem w Małopolsce do miliarda złotych! – podaje wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.

– Dzięki programowi „Aktywny Maluch” 2022-2029 w Małopolsce do 2026 roku ma powstać  ponad 15 000 nowych miejsc opieki dla najmłodszych dzieci: ponad 6 500 miejsc w instytucjach publicznych oraz ponad 8 600 miejsc w placówkach prywatnych. Wsparcie obejmie prawie 100 gmin. 1901 miejsc już funkcjonuje w aż 70 instytucjach opieki, w tym 20 gminnych i 50 prywatnych – dodaje I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

Białe plamy
Po utworzeniu miejsc opieki w ramach programu „Aktywny Maluch” i „Aktywny dzienny opiekun w gminie” w Małopolsce  pozostanie 13 gmin, w których nie będzie funkcjonowała żadna instytucjonalna forma opieki nad dziećmi do lat 3.
Brak w nich zarówno żłobków, jak i klubów dziecięcych. Są to gminy: Kozłów, Książ Wielki, Racławice, Radziemice, Bolesław, Mędrzechów, Przeciszów, Osiek, Bystra-Sidzina, Łapsze Niżne, Szczawnica, Rytro i Ropa.

- 13 „białych plam” zostanie mimo utworzenia miejsc z programów. Dziś jest takich miejsc, w których nie ma instytucji opieki, więcej, ale tworzą się dzięki programom. Brak jakiejkolwiek formy instytucjonalnej opieki dla dzieci do lat 3 stanowi poważne wyzwanie dla rodzin mieszkających na tych terenach. Naszym celem jest zapewnienie tego, aby w każdej gminie była dostępna wysokiej jakości opieka żłobkowa lub klub dziecięcy. To bowiem rozwiązania, dzięki którym rodzice mogą godzić życie zawodowe z wychowywaniem dzieci – podkreśla I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

Wsparcie dla maluchów i ich rodziców
- Opieka nad najmłodszymi dziećmi to jeden z priorytetów naszego rządu. Jej rozwój w konkretny i namacalny sposób wspierają środki z KPO i FERS. Dzięki nim powstają nowe żłobki i kluby dziecięce, a istniejące placówki mogą się rozwijać, zapewniając rodzinom większy dostęp do opieki. To kluczowe wsparcie dla rodziców, zwłaszcza mam wracających na rynek pracy. Od 1 października 2024 r. rodzice mogą również składać wnioski do ZUS o nowe świadczenia, uruchomione na podstawie ustawy „Aktywny Rodzic”. Mogą oni wybrać jedno z trzech świadczeń: „Aktywni rodzice w pracy”, „Aktywnie w żłobku” lub „Aktywnie w domu”. To kompleksowe rozwiązanie, które pozwala rodzinom dopasować wsparcie do swoich potrzeb. Inwestowanie w opiekę nad dziećmi to inwestowanie w przyszłość – zarówno rodzin, jak i całego społeczeństwa – podkreśla I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

Do wyboru są trzy formy wsparcia:
•    „Aktywni rodzice w pracy” – dla pracujących rodziców,
•    „Aktywnie w żłobku” – dla korzystających z opieki instytucjonalnej,
•    „Aktywnie w domu” – dla opiekujących się dzieckiem w domu.

Rodzic może pobierać tylko jedno świadczenie miesięcznie, z możliwością zmiany w kolejnych okresach. Ustawa poprawia także system opieki nad dziećmi do lat 3, zwiększając dostępność miejsc w żłobkach i podnosząc jakość usług. Nowe rozwiązania realizują założenia Krajowego Planu Odbudowy (KPO), ułatwiając rodzicom łączenie pracy z opieką. Pierwsze środki zostaną wypłacone w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku.