Najpierw była „trzynastka”. Po raz pierwszy emeryci i renciści otrzymali ją w 2019 roku. W 2020 roku została na stałe wprowadzona do systemu świadczeń. W tym roku seniorzy otrzymali również „czternastkę”. Ale świadczenia pieniężne to niejedyna forma rządowego wsparcia, które jest kierowane do tej grupy wiekowej. Założenia i kierunek tych szerokich działań mieszczą się w haśle: Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność i są konsekwentnie realizowane.
Działania te podsumowali dziś na briefingu prasowym wojewoda małopolski Łukasz Kmita, dyrektor Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie dr Marcin Kopeć, dyrektor Oddziału Regionalnego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Krakowie dr Justyna Kosecka oraz dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie i pełnomocnik wojewody małopolskiego ds. seniorów Jacek Kowalczyk.
- Trzynasta i czternasta emerytura to konkretny zastrzyk gotówki dla emerytów i rencistów, tym bardziej że jedno świadczenie przekazywane jest w okolicach Świąt Wielkanocnych, a drugie trafiło do nich przed Świętami Bożego Narodzenia. Rząd Premiera Mateusza Morawieckiego zobowiązał się do szerokiego spektrum działań na rzecz seniorów. Dotrzymujemy słowa. Wiemy przy tym, że dla emerytów i rencistów jednakowo ważne mogą być dodatkowe świadczenia finansowe, jak i korzystanie choćby z zajęć prowadzonych przez Domy i Kluby „Senior plus”. W 2018 roku przyjęliśmy dokument „Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. BEZPIECZEŃSTWO – UCZESTNICTWO – SOLIDARNOŚĆ”. Konsekwentnie realizujemy jego założenia. Z dumą oglądam kalendarz na 2022 rok prezentujący zdjęcia aktywności małopolskich seniorów. Widać, że cieszą się oni życiem, swoim towarzystwem, tym, że mogą rozwijać swoje pasje – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
„Trzynastka”
Trzynaste świadczenie jest równe minimalnej emeryturze i w tym roku wynosi 1250,88 zł brutto. Dodatkowe pieniądze otrzymały osoby, które na 31 marca 2021 r. miały ustalone prawo do jednego ze świadczeń długoterminowych, np. emerytury, renty czy zasiłku. Trzynasta emerytura wypłacana jest w takiej samej wysokości wszystkim uprawnionym. Nie ma konieczności składania wniosku.
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacał tzw. trzynaste emerytury w kwietniu i częściowo w maju. W Małopolsce trafiły one do przeszło 754 tys. mieszkańców naszego regionu. To niemal miliard złotych wypłaconych z tytułu „trzynastek” tylko w Małopolsce. Krakowski Oddział przekazał przeszło 300 tys. dodatkowych rocznych świadczeń, natomiast sądecka placówka 174,7 tys. Chrzanowski ZUS wypłacił „trzynastki” dla 160,7 tys. osób, a tarnowska placówka dla niemal 118 tys. świadczeniobiorców – podsumowuje dyrektor ZUS Odział w Krakowie dr Marcin Kopeć.
Dodatkowe świadczenia otrzymali także emeryci i renciści podlegający ubezpieczeniu społecznemu w KRUS.
- Oddział Regionalny Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Krakowie, z tytułu realizacji ustawy o dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów z 9 stycznia 2020 roku, łącznie w kwietniu 2021 roku w trzech transzach, a także częściowo poza wiodącymi terminami płatności – wypłacił tzw. trzynaste emerytury dla 80 005 świadczeniobiorców w łącznej kwocie 100 048 046,96 zł – mówi dyrektor OR KRUS w Krakowie dr Justyna Kosecka.
„Czternastka”
Ustawa o kolejnym dodatkowym świadczeniu dla emerytów i rencistów została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę w marcu 2021 roku. Tzw. czternastka w 2021 r. wyniosła 1250,88 zł brutto. Przysługiwała osobom, które na 31 października 2021 r. miały prawo do jednego ze świadczeń długoterminowych wymienionych w ustawie, m.in. emerytury, renty, renty socjalnej, świadczenia przedemerytalnego. Pełną kwotę otrzymały osoby, których świadczenie podstawowe nie przekracza 2900 zł brutto. Pozostali otrzymali czternastkę pomniejszoną zgodnie z zasadą „złotówka za złotówkę”. Na przykład jeśli pobierana emerytura wynosi 3000 zł, „czternastka” przysługiwała w kwocie mniejszej o 100 zł. Kwota ta nie podlega potrąceniom i egzekucjom.
- W Małopolsce tzw. czternastą emeryturę, otrzymało ponad 692,5 tys. świadczeniobiorców. Łączna kwota wypłaconych „czternastek” wyniosła 803,5 mln złotych. Wypłacaliśmy ją głównie w listopadzie i częściowo w grudniu. Oddział w Krakowie przekazał 272 tys. świadczeń, Oddział w Chrzanowie – 139 tys., Oddział w Nowym Sączu – 168 tys., zaś Oddział w Tarnowie – 113,5 tys. – wyjaśnia dyrektor dr Marcin Kopeć.
- Realizując ustawę o kolejnym w 2021 roku dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów z 21 stycznia 2021 r., łącznie w listopadzie 2021 r. OR KRUS w Krakowie wypłacił „czternaste emerytury” dla 76 982 świadczeniobiorców w łącznej kwocie 95 423 589,46 zł. Wypłaty odbywały się w trzech turach: 10, 15 i 20 listopada oraz częściowo poza wiodącymi terminami płatności. Ponadto z tytułu wypłat tzw. czternastych emerytur w styczniu 2022 zostaną zrealizowane wypłaty tych świadczeń dla tych świadczeniobiorców, których wypłata świadczeń realizowana jest kwartalnie – mówi dyrektor dr Justyna Kosecka.
- Dodatkowe świadczenia wypłacane są z urzędu, co oznacza, że emeryci i renciści nie musieli składać żadnych dodatkowych wniosków. Na wypłatę „trzynastek” polski rząd przeznaczył ponad 12 mld złotych, na „czternastki” – blisko 11 mld złotych. Małopolscy emeryci i renciści łącznie w tym roku z tytułu dodatkowych świadczeń otrzymali blisko 2 mld złotych (w tym ok. 900 mln z tytułu „czternastek”). „Trzynastki” za pośrednictwem ZUS i KRUS trafiły do ok. 834 tys. osób, zaś „czternastki” – do prawie 770 tys. osób. Jak wielokrotnie deklarowaliśmy, zależy nam na poprawie sytuacji seniorów. Będziemy robić wszystko, aby tak się stało – podkreśla wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
„Senior plus” poszerza horyzonty
Program „Senior plus” cieszy się coraz większą popularnością. Domy i kluby „Senior plus” to miejsca, gdzie seniorzy mogą uczestniczyć w szeregu różnorodnych zajęć.
- W takich placówkach seniorzy ćwiczą sprawność fizyczną, manualną, pamięć, jeżdżą na wycieczki, biorą udział w przedstawieniach teatralnych czy zajęciach kulinarnych… Wszystko w imię dewizy: „Nie starzeje się ten, kto nie ma na to czasu”. Wielu z nich mówi, że te miejsca poszerzają ich horyzonty i dają im radość życia. Kalendarz na rok 2022, w którym zebraliśmy zdjęcia z kilkunastu małopolskich domów i klubów „Senior plus”, jest tego najlepszym potwierdzeniem – mówi pełnomocnik wojewody małopolskiego do spraw seniorów Jacek Kowalczyk.
Przed samorządami otwierają się kolejne możliwości poszerzenia oferty wsparcia dla seniorów.
- Niedawno minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg ogłosiła otwarty konkurs ofert w ramach programu wieloletniego „Senior plus” na lata 2021-2025, edycja 2022. Termin składania ofert przez jednostki samorządu terytorialnego upływa 11 stycznia 2022 r. Program obejmuje dofinansowanie do kosztów utworzenia ośrodka wsparcia „Senior plus”: dziennego domu „Senior plus” lub klubu „Senior plus”, a także koszty funkcjonowaniu już istniejących ośrodków wsparcia utworzonych w ramach programu. Głównym celem programu jest zwiększenie aktywnego uczestnictwa seniorów (osób w wieku 60 lat i więcej) w życiu społecznym, przez rozwój środowiskowych form opieki dziennej dla osób starszych, w tym sieci placówek dziennego pobytu – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
- W ostatnich latach sieć ta w Małopolsce znacząco się poszerzyła: w roku 2021 funkcjonuje łącznie 87 placówek „Senior plus”, w tym: 22 dzienne domy „Senior plus” i 65 klubów „Senior plus”, oferujących łącznie 2147 miejsc dla seniorów. Dla porównania w roku 2015 działało 7 placówek ze 159 miejscami. Łącznie w roku 2021 zostanie utworzonych 10 kolejnych ośrodków wsparcia (9 klubów i 1 dom) zapewniających 269 nowych miejsc. Ośrodki „Senior plus” są prowadzone przez 71 małopolskich gmin oraz jeden powiat (bocheński). Zachęcam małopolskie samorządy do jeszcze szerszej aktywności na rzecz seniorów – podsumowuje dyrektor Jacek Kowalczyk.