Pośmiertny awans oficerski st. sierż. Jana Jandzisia „Sosny”
2019-06-27

1 lipca 2019 r. (godz. 10.00) w Centrum Edukacyjnym „Przystanek Historia” IPN w Krakowie (ul. Dunajewskiego 8) odbędzie się uroczystość pośmiertnego nadania stopnia oficerskiego żołnierzowi AK i działaczowi Zrzeszenia WiN st. sierż. Janowi Jandzisiowi ps. „Sosna”.

Organizatorami uroczystości są wojewoda małopolski Piotr Ćwik, szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Krakowie płk Marcin Żal i dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał.

Jan Jandziś ps. „Sosna” urodził się 7 marca 1906 r. w Staromieściu (dziś dzielnica Rzeszowa). Od 1929 r. mieszkał w podtarnowskich Mościcach i pracował w tamtejszych Zakładach Azotowych. Na przełomie 1942 i 1943 r. wstąpił do AK. Podczas akcji „Burza” był szefem 4. kompanii „Ewa” 1. batalionu „Barbara” 16. pułku piechoty AK. Przeszedł z batalionem cały szlak bojowy, a za udział w partyzanckich walkach został awansowany do stopnia st. sierżanta i odznaczony Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Od wiosny 1945 r. działał w powojennej konspiracji, najpierw w Ruchu Oporu Armii Krajowej, następnie w Zrzeszeniu WiN. Stał na czele grupy dywersyjnej mającej za zadanie ochronę organizacji. Ze swoimi żołnierzami wykonywał akcje ekspropriacyjne, kary chłosty i kary śmierci, na podstawie decyzji kierownictwa Rejonu Wschodniego Okręgu Krakowskiego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
Był organizatorem zamachów na dwóch szczególnie niebezpiecznych funkcjonariuszy tarnowskiego aparatu represji. 28 marca 1946 r. jego oddział wykonał wyrok śmierci na zastępcy szefa Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Tarnowie Julianie Świątku, a 10 września 1946 r. podporządkowana mu grupa WiN z Woli Rzędzińskiej zlikwidowała sowieckiego doradcę przy UB w Tarnowie, oficera NKWD Lwa Sobolewa.

Jandziś ujawnił się 8 marca 1947 r. w Tarnowie, w ramach amnestii. Nie zgodził się na propozycję współpracy z UB. Aresztowany, musiał uciekać i przez ponad cztery lata żył pod fałszywym nazwiskiem w Przemyślu. Aresztowany we wrześniu 1951 r., został przez komunistów skazany na karę śmierci, zamienioną następnie na 15 lat więzienia. Zwolniono go w lipcu 1956 r. Do końca życia był jedną z ważniejszych postaci tarnowskiego środowiska akowskiego i winowskiego, czynił starania o upamiętnienie walk AK. Zmarł 27 czerwca 1990 r.

Źródło: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/73696,Posmiertny-awans-oficerski-st-sierz-Jana-Jandzisia-Sosny-Krakow-1-lipca-2019.html

82-295099
Podziel się:
wstecz    do góry     drukuj