Wiek od 20 do 40 lat. Silny i zdrowy. Mówiący po polsku. Poza służbą wojskową. O nieposzlakowanym życiorysie. Umiejący czytać. Kawaler lub bezdzietny wdowiec. 150 lat temu każdy ubiegający się o przyjęcie do Krakowskiej Straży Pożarnej musiał spełniać te warunki. W pierwszym składzie zabezpieczenia przeciwpożarowego miasta było 100 osób: 40 pompierów łącznie z trębaczami wieżowymi, 50 pomocników i 9 woźniców. Dowodził nimi naczelnik. Dziś Komenda Miejska PSP w Krakowie zatrudnia blisko 640 funkcjonariuszy.
 
Na Rynku Głównym w Krakowie świętowano jubileusz 150-lecia Krakowskiej Straży Pożarnej. Wydarzenie odbyło się w ramach Wojewódzkich Obchodów Dnia Strażaka. Uczestniczył w nim wojewoda małopolski Łukasz Kmita. Obecni byli: senator Andrzej Pająk, wicemarszałek województwa małopolskiego, członek Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP, wiceprezes Zarządu Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP Łukasz Smółka, prezydent miasta Krakowa Jacek Majchrowski, konsul generalny Ukrainy w Krakowie Wiaczesław Wojnarowśkyj oraz konsul honorowa Republiki Malty w Krakowie Agnieszka Kamińska.

Strażakiem być to wielka sprawa

– „Strażak jest jak Anioł Stróż”. „Strażakiem być to wielka sprawa”. To odpowiedzi dzieci, które zostały zapytane, kim jest strażak. Już od najmłodszych lat dostrzegamy, jak ważni są Państwo dla nas. Niejednokrotnie ryzykujecie zdrowie i życie, by dać ratunek innym. Wasza służba wobec drugiego człowieka to niepodważalny dowód na Wasz altruizm. Bezinteresowna pomoc, którą niesiecie nieznajomym, to największy wymiar empatii. To dlatego nieodmiennie strażacy są liderami rankingów zaufania publicznego – mówi wojewoda Łukasz Kmita.

System ochrony przeciwpożarowej

Podczas uroczystości wojewoda małopolski Łukasz Kmita odebrał Brązową Odznakę „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej”, nadaną przez ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Kamińskiego.
 
– Możemy być dumni z małopolskiego systemu ochrony przeciwpożarowej. Polski rząd robi wszystko, aby ten system dodatkowo i regularnie wzmacniać, przekazując środki na zakup sprzętu, w tym przyznawane bezpośrednio przez Premiera Mateusza Morawieckiego z rezerwy ogólnej. Deklaruję, że sprawność służb mundurowych, w tym Straży Pożarnej, traktuję absolutnie priorytetowo i będę dokładał wszelkich starań, aby ta sprawność była na najwyższym poziomie – dodaje wojewoda Kmita.

Bogu na chwałę, ludziom na pożytek

– Tylko w 2023 roku strażacy z Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie interweniowali ponad 5 tysięcy razy. Prawie tysiąc interwencji dotyczyło pożarów. Praca strażaka wymaga ogromnych pokładów siły, odwagi i empatii. To służba „Bogu na chwałę, ludziom na pożytek”. Niech ta dewiza stale przyświeca Państwa działaniom. Dziękuję strażakom z Krakowa, a także wszystkim strażakom i druhom ochotnikom z całej Małopolski za to, co robicie dla lokalnych społeczności. Za to, że dbacie o nasze bezpieczeństwo, chronicie mienie i integrujecie pokolenia. To dla mnie zaszczyt móc dzisiaj uczestniczyć w tym pięknym jubileuszu. Życzę, by kolejne lata służby przyniosły Państwu dumę i zawodowe spełnienie – przekazuje wojewoda Łukasz Kmita.
 
Podczas uroczystości wojewoda Łukasz Kmita wręczył członkowi Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP i wiceprezesowi Zarządu Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP Łukaszowi Smółce nadany przez prezydenta RP Andrzeja Dudę Brązowy Krzyż Zasługi.
 
– Serdecznie gratuluję przyznania tego państwowego odznaczenia. To zaszczyt i honor móc je dzisiaj wręczyć. Niech ten Krzyż będzie symbolem wagi strażackiej działalności społecznej i charytatywnej – przekazuje wojewoda Kmita.

Zawód: strażak

28 kwietnia 1873 roku Rada Miasta zadecydowała o utworzeniu w Krakowie Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej. Jej organizację powierzyła Wincentemu Eminowiczowi, dotychczasowemu naczelnikowi Ochotniczej Straży Pożarnej.
 
O przyjęciu do Krakowskiej Straży Krakowskiej decydował prezydent, przed którym przyjmujący się składał przysięgę i podpisywał kontrakt służby. We wszystkich oddziałach panowała surowa dyscyplina. Za wykroczenia regulamin przewidywał następujące kary:
   – areszt od 12 do 48 godzin (z możliwością dodatkowego postu),
   – kara pieniężna od 30 centymów do 2 zł,
   – obniżenie stopnia,
   –
wydalenie ze służby.
 
W przypadku choroby strażacy mieli zapewnioną opiekę lekarską, a w razie wypadku w pracy otrzymywali przeniesienie do innej służby miejskiej. Gdyby byli do niej jednak niezdolni z powodów zdrowotnych, otrzymywali dożywotnie zaopatrzenie. Analogicznie postępowanie przeprowadzano po ukończeniu przez strażaka 20 lat pracy.
 
Statut przewidywał przyznanie nagród dla osób, które wyróżniły się podczas akcji „czynem pełnym odwagi i przytomności w ratowaniu osób lub własności cennej”.
 
W razie pożaru wybór środków i sposobu prowadzenia akcji należał wyłącznie do kompetencji naczelnika, który ponosił za nie odpowiedzialność. Ponieważ prezydent był zwierzchnikiem naczelnika, mógł on po przybyciu na miejsce wypadku przejąć dowództwo.

1873-2023
 
Aktualnie Komenda Miejska PSP w Krakowie zatrudnia blisko 640 funkcjonariuszy, którzy pełnią służbę w systemie codziennym (KM PSP) oraz zmianowym 24/48 (Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze oraz Stanowisko Kierowania Komendanta Miejskiego w Krakowie).
 
Na terenie Krakowa działa 8 Jednostek Ratowniczo-Gaśniczych od numeru 1 do numeru 7 oraz JRG Szkoły Aspirantów PSP w Krakowie, a także JRG w Skawinie jako jednostka nr 9, podległa pod KM PPS w Krakowie.
 
W ramach KM PSP w Krakowie funkcjonują grupy specjalistyczne m.in.:
SGRChem „Kraków 6”,
SGRW „Kraków 3”,
SGRT „Kraków”,
SGPR „Kraków 5”,
SGRW-N „Małopolska” oraz SGS „Kraków”.